Mieszanina i związek chemiczny cz.1

Większość ciał występujących w przyrodzie, np. granit, stopy metali, powietrze, woda w rzece i inne, są mieszaninami składającymi się z kilku składników. Składniki mieszanin mogą być widoczne gołym okiem; obserwując np. bryłkę granitu widzimy białe ziarenka kwarcu, błyszczące blaszki miki i różowe grudki minerału zwanego skaleniem. W wielu  mieszaninach poszczególne składniki są pozornie niewidoczne, dotyczy to zwłaszcza roztworów cieczy w cieczy i ciał stałych w cieczach orz gazów.

ĆWICZENIE

Zmieszaj niewielką ilość drobnych opiłków żelaza i sproszkowanej siarki. Rozsyp otrzymaną mieszaninę na bibule i obserwuj ją przez lupę. W utworzonej mieszaninie łatwo jest odróżnić poszczególne składniki. Następnie przyłóż magnes. Opiłki żelaza zostają przyciągnięte przez magnes, a na bibule pozostaje siarka. W ten sposób przy pomocy magnesu można rozdzielić żelazo od siarki.

Klasyfikacja substancji.

Otaczająca nas przyroda martwa i żywa, ja również przedmioty wytwarzane przez człowieka, zbudowane są z najrozmaitszych substancji. Substancje mogą występować w trzech stanach skupienia, a mianowicie: w stanie stałym, ciekłym lub gazowym. Substancje takie w zależności od stanu skupienia nazywamy ciałami stałymi, cieczami lub gazami. Stan skupienia substancji nie stanowi jej cechy niezmiennej, lecz uzależniony jest od warunków zewnętrznych temperatury i ciśnienia. Jako naturalny dla danej substancji stan skupienia przyjmujemy ten, w jakim występuje ona w temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem 1 atmosfery.

Substancje mogą na siebie wzajemnie oddziaływać lub też podlegać działaniu takich czynników, jak ciepło, światło, prąd elektryczny i inne. Pod działaniem tych czynników substancje ulegają różnym przemianom. Np. skały pod wpływem działania powietrza, wilgoci i zmian temperatury kruszeją; stal pod wpływem powietrza i wilgoci rdzewieje; lód pod wpływem ciepła topi się. Przemiany te nazywamy zjawiskami.

 Zachodzące zjawiska możemy podzielić na zjawiska fizyczne i zjawiska chemiczne.

Zjawiskami fizycznymi nazywamy takie przemiany, w których substancja zmienia swoje właściwości, nie zmieniając przy tym swojego składu. Parowanie i zamarzanie wody, żarzenie się drutu, zerwanie się naprężonej nitki zaliczamy do zjawisk fizycznych.

Inaczej zachodzi przemiana, kiedy np.spalamy jakąś substancję. Płonący papier lub drewno zamienia się wówczas w popiół i gazy spalinowe. Zmienia się zatem skład substancji. Przemiany w których substancja zmienia swój skład i zmienia się w inną o odmiennych właściwościach, nazywamy zjawiskami lub reakcjami chemicznymi.

Badając jakąś substancję określamy jej właściwości fizyczne: barwę, twardość, rozpuszczalność w wodzie itp. Natomiast dla scharakteryzowania właściwości chemicznych substancji należy zbadać, jak zachowuje się ona pod działaniem innych substancji, czyli, jakim ulega wówczas reakcjom chemicznym. Omawiając np. właściwości chemiczne włókien, z których utworzone są tkaniny, badamy, jak zachowują się poszczególne włókna wobec roztworu mydła, środków bielących itp.